Een kadaster is een speciaal soort plattegrond. Daarop staan niet alleen huizen, boerderijen, wegen en rivieren getekend. Ook staat er welk stuk land van wie is. Het kadaster van Kleef (waar dus ook een deel van de Liemers op staat) is één van de oudste en meest precieze kadasters van Midden-Europa. Het is gemaakt in de 18e eeuw en bestond uit meer dan 1000 kaarten. Hoe werden die kaarten gemaakt en waarom?

Sinds de Tweede Wereldoorlog is het landschap van de Liemers enorm veranderd. Wat is er precies veranderd? En welk effect had dat op het gebied van bereikbaarheid, landbouw en toerisme. Meer over de veranderingen direct na de oorlog en korter geleden? Lees het hier.

Water is altijd belangrijk geweest in de Liemers. De drie rivieren Neder-Rijn, Ijssel en Oude-Ijssel vormen de grenzen van de streek. En de mensen moesten zien te leven met het water en de vele overstromingen. Het graven van het Pannerdens Kanaal in 1707 zou hier verandering in brengen. Maar was dat ook het geval? Of werd de Liemers nog natter? Lees het hier.

In juni 1815 verliest Napoleon de slag bij Waterloo. Dat is het einde van zijn keizerschap. De Fransen zijn in Nederland niet meer de baas. Nederland wordt weer Nederland. Maar Zevenaar en Lobith moeten wat langer geduld hebben. Daar kon pas in 1816 en 1817 feest worden gevierd. Je leest hier hoe dat kwam.

Lange tijd hielden de mensen in de Liemers zich vooral bezig met landbouw. Dit veranderde in de 19e eeuw. Vooral langs de rivieren ontstonden steenfabrieken. Bij Bergh en Wehl zat kon ijzererts gewonnen worden en kwamen er ijzerfabrieken. En door de komst van machines gingen er meer kleine fabriekjes van start. Welke dat waren? Lees snel verder!

Als mensen het over de Liemers hebben, wordt vaak genoemd dat daar zoveel verenigingen actief zijn. Schutterijen, carnavalsverenigingen en processies zijn in veel dorpen belangrijk. Al die verenigingen komen door het katholieke geloof. Dat was heel groot in de Liemers, terwijl de rest van Nederland protestant was. Hoe zit dat? Je leest het hier.

De Liemers lag meer dan vier eeuwen aan de rand van het Romeinse Rijk. De komst van de Romeinen met hun technologische en maatschappelijke verworvenheden bracht enorme veranderingen met zich mee. De Rijn vormde lange tijd de grens van het Romeinse Rijk en één van de bijbehorende Romeinse forten lag bij Herwen. Dit fort droeg de naam "Carvium ad molem", wat betekent "Herwen aan de dam". Hiermee wordt de Drususdam bedoeld, die de waterverdeling tussen Waal en Rijn beïnvloedde en een rol speelde bij de pogingen om het noorden van Germanië te onderwerpen.

Een tijd lang was de officiële godsdienst in Nederland het protestantisme. Je mocht dus eigenlijk niet katholiek zijn. In 1848 werd de vrijheid van godsdienst in de grondwet opgenomen en konden de katholieken in de Liemers hun geloof weer openlijk uitoefenen. Vanaf die tijd werd het katholiek geloof steeds belangrijker. Wat merkten we daarvan in de Liemers?

Op veel plaatsen in de Liemers wonen al mensen sinds de Romeinse tijd. Maar wanneer werd er voor het eerst gesproken en geschreven over de ‘Liemers’? Het oudste document waarin het is teruggevonden, komt uit 838. Daarin wordt de naam Pagus Leomerike genoemd. Dat is de oude naam van de Liemers. In hetzelfde document lezen we ook een aantal andere oude plaatsnamen van de Liemers. Lees hier welke!

We gaan terug in de tijd. Boerderijen liggen verspreid over een woest landschap. Op de heuvel bij Elten staat een burcht, die je al van verre kon zien. Rond de heuvels van het Montferland wordt ijzer gesmolten. De heuvels zijn bijna kaal, omdat de bomen gebruikt worden voor de houtskool die hierbij nodig is. Zo ziet het Liemerse landschap er meer dan 1000 jaar geleden uit. Tot ongeveer het jaar 1000 heet deze streek Hamaland. Maar vredig was het er niet… Lees snel verder!

In het kader van het project Ruimte voor de rivier zijn sinds 2007 ingrepen gedaan in het Liemerse landschap.

De Liemers ligt aan de grens met Duitsland en kent veel smokkelverhalen. Vooral tijdens de Eerste Wereldoorlog werd er veel gesmokkeld. In Duitsland kwam een steeds groter tekort aan voedsel en spullen. Dat zorgde ervoor, dat er vanuit Nederland veel naar Duitsland werd gesmokkeld. Een wel heel bijzonder smokkelverhaal heeft te maken met… een paard! Lees snel verder.

De Middeleeuwen waren niet echt veilige tijden voor de mensen in de Liemers. In deze tijd ontstonden de eerste steden. Steden waren de plaatsen waar je je veilig kon voelen. Het waren ook de plaatsen van ambachten en handel. In 1379 kreeg de Liemers zijn eerste eigen stad. Rondom de Liemers ontstonden al vanaf het jaar 1200 steden. Welke dat waren? Dat lees je hier.

Als je met een boot vanuit Duitsland over de Rijn Nederland binnenkomt, zie je veel steenfabrieken. Al ongeveer 200 jaar staan die langs de oevers van de rivier. Hun rokende schoorstenen waren heel lang een vertrouwd plaatje in de Liemers. Hoe was het om bij zo’n fabriek te werken? Lees het hier.

De Liemers staat onder andere bekend om de vele tuinbouwbedrijven. Er was zelfs een groente- en fruitveiling in Zevenaar die bijna 70 jaar in werking was. Ook hadden we in de Liemers een eigen land- en tuinbouwschool. Hoe kwamen al die tuinderijen hier terecht? En wat leerden ze op die school? Lees snel verder.

Heel vroeger maakte bijna niemand zich druk om van wie een stuk grond was. Er woonden maar weinig mensen. En die gebruikten alleen wat ze zelf nodig hadden. De rest was zogenaamde woeste grond. Maar de situatie werd anders toen mensen landbouw gingen beoefenen. Hoe ging dat in de Liemers? Hieronder vertellen we er meer over.

In de zestiende eeuw wilden sommige mensen niet langer vastzitten aan het katholieke geloof met de regels, angsten en bijgeloof die daarbij hoorden. Ze verlangden naar een nieuw begin. Ze wilden terug naar hoe het geloof ooit was begonnen volgens de Bijbel. Hoe ging dat hier in de Liemers?

Hertog Johan Willem van Kleef was de baas van het graafschap Kleef, waar een groot deel van de Liemers onder viel. Toen hij in 1609 overleed, had hij geen kinderen. Zijn dood betekende het einde van de hertogelijke familie. Er was in die tijd veel onenigheid over het geloof en verschillende mensen vonden dat zíj recht hadden op de erfenis. Wie zou zijn rijke land erven? Lees het hier.

Het landschap van de Liemers is gevormd door gletsjers en rivieren. Heel vroeger liepen hier zelfs mammoeten rond! Hoe zag onze omgeving er in de ijstijd uit en hoe is die veranderd? Lees meer over het ontstaan van het landschap in en rond de Liemers.

Rond 1880 kwamen er steeds meer goedkope landbouwproducten uit Amerika en Rusland. Hierdoor daalden ook bij ons de landbouwprijzen flink. Er kwam een landbouwcrisis in de jaren 1880 – 1895. Mensen zochten naar andere mogelijkheden om geld te verdienen. Ze stapten bijvoorbeeld over op het houden van vee. Ook gingen de boeren meer samenwerken. Wat gebeurde er hier in de Liemers?