Eén heilige god
De Friezen en Saksen geloofden in de goden van de natuur, zoals de god van de donder en de godin van de vruchtbaarheid. De christenen geloofden in één heilige god en zij vonden dat het enige ware geloof. Alle mensen die iets anders geloofden, noemden ze ‘heidenen’. De christenen kregen steun van de Franken, die ook christelijk waren. De Franken wonnen uiteindelijk de oorlogen tegen de Friezen en de Saksen. Vanaf dat moment hoorden de Lage Landen (wat nu Nederland is) bij het Frankische rijk. De christenen stuurden missionarissen (dat waren meestal monniken) naar de veroverde gebieden, om van de heidenen die er woonden christenen te maken.
Willibrordus
Willibrordus (of Willibrord) werd in 658 in Noord-Engeland geboren. Toen hij zeven was, overleed zijn moeder. Zijn vader stuurde hem naar een klooster om monnik te worden. Later verhuisde Willibrord naar een klooster in Ierland. Hij wilde niet alleen maar bidden in het klooster, maar erop uittrekken om ‘heidense’ volken te bekeren tot het christendom. In het jaar 690 voer hij, samen met elf anderen, met een scheepje naar het land van de christelijke Franken. Bij hem in de boot zaten onder andere Bonifatius en Werenfried, ook twee bekende monniken uit die tijd.
Belangrijk voor de Liemers
Willibrord begon zijn missie vanuit Utrecht. Hij vroeg toestemming en hulp aan Pepijn de Tweede, de machtigste man van de Franken. Daarna reisde hij naar Rome om de zegen van de paus krijgen. De paus schonk hem niet alleen de zegen, maar ook kostbare relieken (heilige voorwerpen). Die kon Willibrord dan in de kerken leggen die hij zou gaan bouwen.
In 695 werd Willibrord bij zijn tweede reis naar Rome tot aartsbisschop gewijd, een zeer hoge functie in de kerk. Hij bouwde in Utrecht een kerk met klooster, waar hij ging wonen. Willibrord kreeg de opdracht om alle mensen te bekeren die in de veroverde gebieden woonden. Daar hoorde de Liemers ook bij.
Kerken in de Liemers
Willibrord bouwde een kerk in Emmerik, vlak over de grens bij ’s-Heerenberg. Hij noemde het de Sint Maartenskerk, naar de beschermheilige van de Franken. Vanuit deze kerk trokken de christelijken erop uit om mensen in de streek te bekeren, ook in de Liemers.
Men denkt dat Willibrord ervoor heeft gezorgd dat meerdere kerken in de Liemers gebouwd werden. Waarschijnlijk in Didam en Oud-Zevenaar rond het jaar 800. In Groessen en Duiven worden kerken genoemd in een akte uit het jaar 838.
Eigenlijk kun je wel zeggen dat elk dorp in de Liemers in die periode zijn eigen kerk zal hebben gekregen. Dat was niet altijd een enorm bouwwerk, maar de mensen deden hun best een plek te bouwen waar ze samen konden komen om God te eren en samen te bidden.
Legende van Werenfried
Ook in Westervoort, was zo’n kerkje. Deze is gebouwd door een andere missionaris: Werenfried. Werenfried was in die tijd een bekend en geliefd missionaris. Voor de Liemers was hij een belangrijk persoon. De laatste jaren van zijn leven woonde en werkte hij in Westervoort en daar is hij ook overleden. Er is zelfs een legende over hem!
Nieuwsgierig? Bekijk de vlog om hier meer over te weten te komen.
https://www.youtube.com/watch?v=YlLafdeicA4
Of speel de Game ‘Heilige in de Liemers’!
https://expeditie.liemerskunstwerk.nl/home
Deze pagina is een bewerkte versie van een eerdere publicatie. Bewerking: VAtotZ & Kunstwerk! Liemers Museum.
Literatuur
Staring, F.J.M., Van kerstening tot rekatholisering, in Kerkenboek Didam, Geloven rond de Diemse toren, 1000 jaar kerkgeschiedenis, Nijmegen 2000
Joris van Eijnatten & Fred van Lieburg, Nederlandse Religiegeschiedenis, Hilversum 2006
Internet: surfspin.nl/willibrord en religie in Nederland
