Vermomde militairen

Helm B.S. Zwart van kleur. Nederlands model 1940 Collectie Gelderland, Liemers Museum

 In 1940 begon voor Nederland de Tweede Wereldoorlog. In de vroege ochtend van 10 mei 1940 viel het Duitse leger Nederland binnen. In Didam vond destijds een vreemd incident plaats. Bij een versperring aan de Wilhelminastraat arriveerde rond 02.15 uur een rijwielcolonne van 27 of 28 soldaten en een groepscommandant in Nederlands uniform. De commandant van de groep meldde dat zij opdracht hadden zich per fiets naar Apeldoorn te begeven.

Achterdocht

De wacht in Didam had zijn twijfels over de echtheid van de marsopdracht die de commandant van de fietscolonne hem toonde en hij waarschuwde zijn eigen sectiecommandant. Die achterdocht was ontstaan door afwijkende strepen op de mouwen van de commandant en het zwijgen van aangesproken soldaten. Uiteindelijk bleek dat er geen marsopdracht was verstrekt. Het waren Duitse soldaten, gekleed in Nederlands uniform, bewapend met mitrailleurs met een eigenaardige vorm. De helmen bleken van karton te zijn. Inmiddels hadden de wachtsoldaten versterking gekregen en werd de rijwielcolonne ontwapend. De commandant van het 22e grensbataljon was op de hoogte gesteld en hij gaf aan een sergeant en drie soldaten opdracht om vanuit Westervoort naar Didam te gaan om de ontmaskerde Duitse soldaten op te halen.

Inval van de Duitsers

Voor het vervoer van de Duitse soldaten was een autobus beschikbaar en zij kregen het bevel om in de bus plaats te nemen. Toen er ongeveer tien soldaten in de bus waren, kwam er vanuit de Wilhelminastraat een Duitse pantserwagen aanrijden. Deze begon te schieten. De geschrokken chauffeur van de autobus reed weg richting Zevenaar met ongeveer de helft van de ontwapende Duitsers en de Nederlandse sergeant. Bij de tol aan de Tatelaarweg kon de bus echter niet verder omdat daar zogenaamde K-rollen op de weg lagen (rollen draad) en de brug over de Wetering vernield was. Toen vervolgens de Duitse pantserwagen naderde, opende deze kort het vuur. De sergeant werd gevangen genomen, naar Didam overgebracht en gevoegd bij de overige gevangen genomen Nederlandse soldaten.

Drs. Edwin Zweers en Theo te Wil